अमेरिकी विदेशमन्त्री माइक पोम्पीओको नयाँ बिचारले चीनको बिरूद्ध शीतयुद्धको विचारलाई जोड दिन्छ। ट्रम्प प्रशासन चीनको बिरूद्धमा आधिपत्य राख्ने शक्ति संघर्षमा जडित छ। अमेरिकाले जहिले पनि अरूलाई दमन गरी विश्वव्यापी प्रभुत्व कायम राख्न प्रयास गर्दछ।
हालैका दशकहरूमा, अमेरिकी प्रभुत्ववादले वाशिंगटनलाई अमेरिकी वैश्विक नेतृत्वले प्रभुत्व जमाएको अन्तर्राष्ट्रिय प्रणालीको केन्द्रमा राख्ने कोशिश गरेको छ।
आज पनि अमेरिका सापेक्षिक गिरावटमा छ र विश्वव्यापी बहुविकल्पीयताको विकास गर्दै यसको पकड कमजोर छ। वाशिंगटनले परिवर्तनशील विश्वमा विश्वास गुमाइरहेको छ र आक्रामक विदेश नीतिले क्षतिपूर्ति दिइरहेको छ।
अमेरिकी सम्भ्रान्त वर्ग कसरी वैश्विक नेतृत्व कायम गर्ने भन्ने बारेमा विवादमा छन्। विश्वव्यापी आर्थिक मन्दीको शीर्षमा रहेको COVID-19 को संकटले वाशिंगटनको विश्वसनीयता र क्षमताको बारेमा प्रश्न खडा गरेको छ।
एकातिर, चुनौतीको सामना गर्न केही विज्ञहरूले उदार अन्तर्राष्ट्रिय व्यवस्थाप्रति अमेरिकी प्रतिबद्धतालाई पुनर्जीवित पार्ने तर्क गरिरहेका छन् । अर्कोतर्फ, केही विज्ञहरु अनियन्त्रित महान शक्ति प्रतिस्पर्धा को नीति को लागी तर्क गरिरहेका छन् ।
नयाँ चिसो युद्ध अझै पनि प्रतिस्पर्धी ब्लक द्वारा विशेषता हो। इच्छित परिणाम एक अन्तर्राष्ट्रिय प्रणाली हो जसमा सबै राज्यहरूले अमेरिकाले नेतृत्व गरेको पश्चिमी मोडेललाई पछ्याउँछन्।
अमेरिकाको पूर्व राष्ट्रपति वुड्रो विल्सनले एक पटक भनेझैं अर्ध-धार्मिक दर्शनमा रहेको विश्वलाई “प्रजातन्त्र” को लागि सुरक्षित बनाउनु पर्छ। वाशिंगटनले सबै राज्यहरू “प्रजातान्त्रिक” भएको भए लडाईँ हुने थिएन भन्ने कल्पनिक धारणालाई बढावा दिन्छ।
तर चिनियाँ अनुभवले देखाउँदछ कि चिनियाँ विशेषताहरु सहितको चिनियाँ समाजवादको सफल मोडल, विज्ञान, प्रविधि, र नवीनता संग आधुनिकीकरण गरिएको छ, एक मजबूत र स्वतन्त्र प्रगतिशील राज्य बनाउन को लागी।
तर अमेरिकी संभ्रान्त वर्गले अझै पनि वर्चस्व कायम राख्न खोज्नेछन्। कायम राख्न को निम्ति अनेक किसिमका नीति निर्माण गर्दैछन्, तर अन्ततः यसले आफैलाई पछाडि धकेल्दैछ। समयमै सचेत भै अमेरिकाले आफ्नो कन्फ्रेशेन्टल नीति प्रतिबिम्बित र परिवर्तन गर्नुपर्दछ।
